شاخصترین کاندید ردصلاحیتشدهٔ روسیه بوریس نادژدین، از فعالان برجسته مخالف، بود که پیشتر برای چند سال عضو دومای روسیه بود. او به دلیل امضاهای مخدوش در فهرست حامیان مورد نیاز برای کاندیداتوری ردصلاحیت شد. علاوه بر او، یکتارینا دونتسوا، روزنامهنگار مخالف و ضدجنگ روسی، نیز علیرغم جمعآوری امضاهای موردنیاز برای کاندیداتوری، امکان حضور در رقابتها را پیدا نکرد.
بیاعتمادی به آمار اعلامشده
هم در روسیه و هم در ایران، آمار رسمی اعلامشده با تردید جدی در افکار عمومی مواجه شده است. در ایران نرخ مشارکت ۴۱ درصد در انتخابات مجلس و خبرگان از سوی جمع قابل اعتنایی از فعالان، ناظران و کارشناسان رد شده است و تصور میشود که مشارکت واقعی به میزان قابل اعتنایی کمتر بوده است.
در روسیه نیز به گزارش نشریه «نوایا گازتا»، اعتبار نیمی از آراء پوتین در حد ۳۲ میلیون رأی زیر سؤال است و دولت روسیه متهم به دستکاری آراء است. مدوزا، دیگر رسانهٔ مجازی روسی که فعالیت روزنامهنگاری تحقیقی انجام میدهد، نیز با طرح موضوع دستکاری در انتخابات روسیه، آراء جعلشده برای پوتین را در حد ۲۲ میلیون رأی اعلام کرد.
در تخمین آراء غیرواقعی پوتین از مدل ریاضی «شپیلکین» استفاده شده است. اگر آمار رأیهای جعلی از رأیهای اعلامی پوتین کسر شود، سهم او از آراء ماخوذه به ترتیب ۵۰ و ۶۲ درصد میشود که از انتخاباتهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۲ کمتر است. این تخمینها با توجه به نارضایتی برخی مردم روسیه از جنگ اوکراین منطقی به نظر میرسند.
علاوه بر آن، هر دو حکومت از منابع عمومی برای تبلیغ انتخابات و تهدید و تطمیع برای رأی دادن استفاده کردند و مخالفان شرکت نه تنها امکان تبلیغ بیهزینه را نداشتند، بلکه تحت فشار بودند. طبق گزارش تحقیقی ائتلافی از رسانههای روسی چون «ویاسکور»، «دلفی»، «اکسپرسن» و «تریل مدیای کاغذی»، پوتین قبل از انتخابات دستورالعملی به همهٔ نهادهای رسانهای و شبکههای اجتماعی دولتی روسیه صادر کرده بود که در هماهنگی با «وزارتخانه آموزش و دانش» روسیه اقدامات سازمانیافته برای افزایش مشارکت انتخاباتی انجام دهند.
از این نهادها خواسته شده بود تا فهرستی از همهٔ کارمندان و چهرههای اثرگذار همراه با تصمیم آنها در مورد انتخابات و ترجیح سیاسیشان تدوین کنند و تا روز انتخابات کنترل و نظارت شوند. البته این وضعیت در ایران حداقل به شکل محسوس وجود نداشت.
بیشتر در این باره: انتخابات مجلس یا بحران انتخاباتی در مصاف داخلی اصولگرایان؟بیاعتنایی جامعهٔ جهانی
اگر معدودی از نظامهای سیاسی اقتدارگرا را استثنا کنیم، انتخاباتهای برگزارشده در ایران و روسیه در سال ۲۰۲۴ در جامعهٔ جهانی با بیاعتنایی مواجه شد. دولت آمریکا اعلام کرد پیروزی پوتین را تبریک نخواهد گفت. اکثر کشورهای اروپایی نیز برخورد منفی با انتخابات روسیه داشتند.
برگزاری این انتخاباتها و نمایش مشروعیت امکانی را برای این دولتها در عرصهٔ جهانی قراهم نکرده و چالشهای آنها همچنان باقی است.
انتخاباتهای واقعی و یا برخوردار از رقابت حداقلی تولیدکنندهٔ قدرت نرم و ایجادکنندهٔ اعتبار در عرصهٔ جهانی هستند. انتخاباتهای نمایشی چنین ظرفیتی ندارند و در نهایت در افکار عمومی بینالمللی بهعنوان سرقت آرا و سلب حق انتخاب از مردم کشورهای متبوع تلقی میشوند.