سازمان حقوق بشری هەنگاو تایید حکم اعدام پخشان عزیزی، زندانی سیاسی کُرد، فعال حقوق زنان و مددکار اجتماعی، توسط دیوان عالی جمهوری اسلامی ایران را به شدت محکوم میکند. صدور این حکم به معنای مضحکه روندهای قضایی و معیارهای بین‌المللی دادرسی عادلانه از جمله اصول مندرج در اعلامیه جهانی حقوق بشر (ماده ۱۰ و ماده ۱۱) و میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی (ماده ۶ و ماده ۱۴) است.
هەنگاو اعلام میکند که حکم اعدام پخشان عزیزی، به واحد اجرای احکام ارسال شده است. این اقدام نه تنها نشان‌دهنده عزم جمهوری اسلامی ایران، برای ارتکاب یک قتل حکومتی دیگر بلکه هشداری جدی درباره خطر قریب‌الوقوع اجرای این حکم شرم‌آور است.
پخشان عزیزی در پی یک روند دادرسی عاری از هر گونه اصول دادرسی عادلانه به اتهام “شورش مسلحانه” محکوم به اعدام شد. این درحالی است که حتی در رای دادگاه مصادیق این جرم فعالیتهای عزیزی به عنوان “فرمانده دسته نظامی” نه در خاک ایران یا حتی در کشور مجاور ایران، عراق، بلکه در سوریه عنوان شده است بدون ارائه هیچ ادله ای و حتی در توضیح ماهیت فعالیت او به عنوان فرمانده دسته نظامی به فعالیتهای او به عنوان “مدرس حوزه زن شناسی و مطالعات زنان گروه” اشاره شده است که به وضوح هیچ ارتباطی با فعالیتهای مسلحانه ندارد. در بخش دیگری از رای دادگاه به ارتباط پخشان عزیزی با خانواده های دادخواه اعتراضات سال ۱۴۰۱ و دعوت از آنها برای ادامه دادخواهی به عنوان مصداق جرم اشاره شده است. همین امر به تنهایی کافی است تا به ماهیت مضحکه ای به نام دستگاه قضایی ایران پی ببریم که در آن دعوت به دادخواهی قربانیان غیرنظامی قتل فراقانونی حکومتی با مجازات اعدام پاسخ داده می شود.
عمده فعالیتهای پخشان عزیزی در سوریه در حوزه کمک به بازماندگان جنایات داعش و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر از طریق فعالیت در سازمان‌هایی همچون “جمعیت هلال احمر کُردی” و “سازمان توسعه و توانبخشی شمس” بود که هر دو با مجوز رسمی فعالیت میکردند و گواهی فعالیت او در این سازمانها به دادگاه ارائه شده بود. پخشان عزیزی با این فعالیتها تعهد عمیق خود به صلح و اصول انسان‌دوستانه را به اثبات رسانده است.
ارسال حکم اعدام پخشان عزیزی به واحد اجرای احکام، همراه با صدور حکم مشابه برای وریشە مرادی، نشان‌دهنده تلاش برای عادی‌سازی اعدام زنان زندانی سیاسی، به‌ویژه زنان کُرد، است. این اقدام یادآور اجرای حکم اعدام شیرین علم‌هولی در سال ۲۰۱۰ است و بازگشت جمهوری اسلامی به بربریت دهه ۶۰ شمسی است و تهدیدی جدی برای سایر زندانیان زن محسوب می‌شود.
نقض تعهدات بین‌المللی و حقوق بشری
١- نقض حق حیات:
ارسال این حکم به واحد اجرا احکام نقض آشکار ماده ۶ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی است که ایران نیز از اعضای آن است و دولتها را موظف میکند تا از اعمال مجازات اعدام در روندی تبعیض آمیز یا ناقض اصل دادرسی عادلانه خودداری کنند.
۲- دادرسی ناعادلانه:
روند صدور حکم اعدام برای پخشان عزیزی سرشار از تخلفات گسترده‌ای است، که اساسا اطلاق عبارت روند دادرسی به آن را ناممکن می‌سازد.:
دخالت نهادهای امنیتی در فرآیند قضایی،
عدم بررسی بی‌طرفانه شواهد،
و صدور حکم بر اساس اتهامات بی‌اساس و فاقد مدارک متقن تنها بخشی از این تخلفات است.
این حکم اعدام همچنین تجسم عینی سیاست‌های سرکوبگرانه جمهوری اسلامی علیه اقلیت های ملی/اتنیکی و زنان و نشان دهنده نهادینه شدن تبعیض در سیستم قضایی ایران است.
درخواست سازمان حقوق بشری هەنگاو از سازمان ملل متحد، دولتها، و نهادهای حقوق بشری:
١- از گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران درخواست میکنیم این پرونده را به‌عنوان اولویتی فوری در دستور کار خود قرار دهد.
۲- از کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل درخواست میکنیم مستندسازی این پرونده را در راستای بررسی سرکوب‌های سیستماتیک جمهوری اسلامی تسریع کند.
۳- از دولتها می‌خواهیم که مقامات قضایی و امنیتی مسئول در پرونده پخشان عزیزی را تحت تحریم‌های هدفمند قرار دهند.
۴- جمهوری اسلامی باید تحت فشار دیپلماتیک و بین‌المللی قرار گیرد تا اجرای این حکم فوراً متوقف شود و پرونده او مجداداً با رعایت اصول دادرسی عادلانه بررسی شود.
هشدار درباره موج جدید اعدام‌ها در ایران
بر اساس آمارهای سازمان حقوق بشری هەنگاو، طی سال گذشته میلادی ، جمهوری اسلامی ایران دست‌کم ۹۰۱ نفر را اعدام کرده است. این آمار، نمایانگر استفاده سیستماتیک از اعدام به‌عنوان ابزاری برای ایجاد ترس در جامعه و سرکوب مخالفان است.
سازمان حقوق بشری هەنگاو هشدار می‌دهد که جان پخشان عزیزی در معرض خطر جدی است و اجرای قریب‌الوقوع حکم اعدام او می‌تواند آغازی برای بازگشت به روند اعدام زندانیان سیاسی زن در ایران باشد.
ما از جامعه جهانی می خواهیم اضطرار این وضعیت را درنظر گرفته از تمامی ابزارهایی که در اختیار دارند برای توقف این حکم استفاده کنند.
در عین حال، از مردم ایران و فعالان حقوق بشر دعوت میکنیم که با صدای بلند نسبت به این بی‌عدالتی اعتراض کرده و از تمامی روشهای مسالمت‌امیز برای حمایت از پخشان عزیزی و دیگر زندانیان سیاسی در خطر اعدام استفاده کنند. همبستگی و مقاومت جامعه مدنی نقشی کلیدی در جلوگیری از تکرار این فاجعه انسانی دارد. اکنون زمان اقدام است.
