Monday, 31 July 2023
نه به اعدام، به مناسبت دهم اکتبر روز جهانی مبارزه برای لغو مجازات اعدام
سازمان عفوبینالملل و سازمان «همبستگی جهانی علیه مجازات اعدام» در سال ۲۰۰۲ روز دهم اکتبر (۱۸ مهرماه) را روز جهانی مبارزه برای لغو مجازات اعدام اعلام کردند. از آن پس جامعه جهانی و همه نهادها و فعالان حقوقبشر «نه به اعدام» و این روز جهانی را به کارزاری برای پیوستن هر چه بیشتر دولت های جهان به لغو مجازات اعدام در کشور خود تبدیل کردند قرن بیستم را میتوان آغاز عصر استیلای قوانین بینالمللی بر قوانین داخلی کشورها به ویژه در زمینه حقوقبشر دانست. قوانین بینالمللی که برگرفته از ایدئولوژی یا باورهای خاص مذهبی نیستند و حقوقبشر و در صدر آن حق حیات هر انسانی را پاس میدارند. بعد از جنگ جهانی دوم و با تشکیل سازمان مللمتحد، اندیشههای حقوقبشری در اعلامیه جهانی حقوقبشر و کنوانسیونهای ضمیمه آن تبلور یافت و همه کشورهایی که به عضویت سازمان مللمتحد در میآیند به تعهد در قبال این موازین و منظور کردن آن در قوانین اساسی و قوانین مجازات خود فراخوانده می شوند قرن بیست و یکم را اما میتوان قرنی دانست که نهادهای زیر مجموعه سازمان ملل با ارائه گزارشهای خود به نقد و بررسی عملکرد دولتها در نقض تعهدات بینالمللی و حقوقبشر میپردازند تا آنها را در مقابل افکار عمومی جهان قرار دهند. در همین راستا مجمع عمومی سازمان ملل در دهم نوامبر ۲۰۰۷ کارزار نوین «نه به اعدام» را برای گسترش و تعمیق بیانیه اعلامیه جهانی حقوقبشر آغاز کرد به گزارش سازمان ملل تا کنون چهار پنجم کشورهای عضو سازمان ملل به کارزار لغو مجازات اعدام پیوسته و به اجرای این مجازات در قوانین خود و یا در عمل پایان داده اند. اگر چه که این مجازات همچنان در یک پنجم از ۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل و در رأس آنها در چین و ایران اجرا میشود. بنا به گزارش عفوبینالملل تنها در سال ۲۰۱۸ آمار اعدام در جهان کاهشی ۳۱ درصدی داشته و این حد از کاهش طی ده سال گذشته بیسابقه بوده است اعدام، مجازاتی است که حق حیات انسان را نقض میکند. حکومتهای بیدادگر با اعدام فردی و گروهی به پاکسازی های سیاسی و قومی و ایجاد رعب و وحشت در جامعه خود میپردازند. کشتار زندانیان سیاسی در تابستان ۶۷ در ایران نمونهای از این اعدامهای دسته جمعی است که مصداق «جنایت علیه بشریت» نام گرفته است. به گزارش خبرگزاری هرانا طی یک سال گذشته یعنی از اکتبر ۲۰۱۸ تا کنون دستکم ۲۴۲ نفر از طریق حلقآویز کردن در ایران اعدام شدهاند نگران از افزایش اعدامها در ایران، در سال ۱۳۹۲ هشت تن از چهرههای سرشناس هنری، اجتماعی و سیاسی کشور، خانمها زنده یاد سیمین بهبهانی و پروین فهیمی و آقایان بابک احمدی، محمد ملکی، محمد نوریزاد، فریبرز رئیس دانا، علیرضا جباری، اسماعیل مفتی زاده و جعفر پناهی، با انتشار یک فراخوان عمومی کارزاری را برای لغو گام به گام اعدام در ایران راهاندازی کردند. کارزار «لگام» انعکاس ندای عمومی وجدان جامعه نسبت به شیوهها و اشکال وحشیانه شکنجه و مجازات اعدام و نیز اعتراضی به نارسایی سیستم حقوقی قرون وسطایی جمهوری اسلامی است که در ادامه خود تعداد بیشتری از فعالان برجسته حقوقبشر به آن پیوستند.