۷ تیر ۱۴۰۳ - ۲۶ ژوئن ۲۰۲۴
در سالهای اخیر میزان مشارکت مردم در انتخابات ایران و همچنین افزایش شمار آرای باطله و سفید چنین تعبیر شده است که بخشی از شهروندان ایران، به صندوق رای به عنوان نماد انتخاباتی آزاد و دموکراتیک نگاه نمیکنند.
منتقدان به شرایط حاکم بر ایران، یادآوری میکنند که زنان، شهروندان سنی مذهب و مذاهب دیگر و افراد دارای دیدگاههای مخالف و متفاوت سیاسی و فرهنگی از ابتدای انقلاب ۱۳۵۷ از تاثیرگذاری بر روند امور کشور کنار گذاشته شدند. آنها «مهندسی انتخابات» و سرکوب خشن و خونین معترضان به نتایج انتخابات قبلی و محدود شدن سال به سال دایره صلاحیت نامزدها از سوی شورای نگهبان را از جمله دلایل «عدم مشروعیت انتخابات» در ایران میدانند.
مخالفان نظام حاکم میگویند شعار آبان ۹۶ معترضان، «اصلاح طلب اصولگرا دیگه تمومه ماجرا» که در اعتراضات ۸۸ و ۱۴۰۱ تکرار و به شعارها و اعتراضات تندتر و شدیدتری انجامید، نشانهای است بر اینکه بخشی از جامعه دیگر امیدی به روزنه گشایی از سوی جناحهای حاکمیت ندارد.
آنها تحریمها و رای ندادنها را نشانه اعتراضی شهروندانی میدانند که تا همین چند سال پیش امکان تغییر فضای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جامعه را در یکی از جناحها یا نامزدهای درون حکومت جستجو میکردند، اما تجربه مکرر رفتار حکومت در قبال مطالبات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، آنها را از امکان هرگونه تغییر در چارچوب نظام سیاسی فعلی در ایران ناامید کرده است.