گزارش آماری هه‌نگاو از نقض حقوق اقلیت‌های دینی و مذهبی در ایران طی ۶ ماه نخست سال ۲۰۲۴
هه‌نگاو؛ چهارشنبه ۲۷ تیر ۱۴۰۳
با استناد به آمار ثبت‌شده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی شش ماه نخست سال ۲۰۲۴، دست‌کم ۴ فعال اهل سنت کُرد که پیشتر به دلیل فعالیت‌های مذهبی خود بازداشت و به اعدام محکوم شده بودند، حکم اعدامشان اجرا شده است. همچنین دست‌کم ۳۴ فعال اقلیت‌های دینی و مذهبی جمعاً به ۱۵۹ سال و ۱۱ ماه حبس و ۱۴۸ ضربه شلاق محکوم شده‌اند. در این مدت نیز دست‌کم ۶۵ فعال این اقلیت‌ها توسط نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران بازداشت شده‌اند.
بر طبق اصل ۱۲ قانون اساسی ایران، دین رسمی در ایران اسلام و مذهب جعفری اثنی‌عشری است و این اصل الی الابد غیرقابل تغییر است. با این حال، در همان اصل سایر مذاهب اسلامی نظیر شافعی، مالکی، حنفی، حنبلی و زیدی را به رسمیت شناخته و در اصل ۱۳ نیز ادیان زردشتی، کلیمی و مسیحی را به عنوان تنها اقلیت‌های دینی شناخته‌شده مورد حمایت قرار داده است. اما دیگر ادیان و مذاهب نظیر بهایی و یارسان (دینی که بیش از ۹۰٪ پیروان آن را کُردها تشکیل می‌دهند) به رسمیت شناخته نشده و از همین رو پیروان این دو دین با نقض سیستماتیک حقوق خود در جمهوری اسلامی ایران روبرو هستند.
اجرای حکم اعدام ۴ فعال مذهبی اهل سنت
در شش ماه نخست سال جاری میلادی، حکم دست‌کم چهار نفر از فعالین مذهبی اهل سنت و کُرد اهل شهرهای سقز و مهاباد که ۱۵ سال پیش توسط نهادهای امنیتی بازداشت و بعدها در یک دادگاه ناعادلانه به اعدام محکوم شده بودند، به اجرا در آمده است. اسامی آنها به شرح زیر است:
١. داوود عبداللهی، زندانی عقیدتی کُرد و اهل مهاباد، در تاریخ ۲ ژانویه ۲۰۲۴ در زندان قزلحصار کرج اعدام شد.
٢. فرهاد سلیمی، زندانی عقیدتی کُرد و اهل سقز، در تاریخ ۲۳ ژانویه ۲۰۲۴ در زندان قزلحصار کرج اعدام شد.
٣. انور خضری، زندانی عقیدتی کُرد و اهل مهاباد، در تاریخ ۱ می ۲۰۲۴ در زندان قزلحصار کرج اعدام شد.
٤. خسرو بشارت، زندانی عقیدتی کُرد و اهل مهاباد، در تاریخ ١٥ می ۲۰۲۴ در زندان قزلحصار کرج اعدام شد.
صدور حکم حبس و شلاق برای دست‌کم ۳۴ فعال اقلیت‌های مذهبی و دینی
با استناد به آمار ثبت‌شده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی شش ماه نخست سال ۲۰۲۴، دست‌کم ۳۴ فعال اقلیت‌های مذهبی و دینی در ایران، از جمله ۱۷ زن، توسط دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران جمعاً به ۱۵۹ سال و ۱۱ ماه حبس تعزیری و دو نفر از آنها علاوه بر حبس هر کدام به ۷۴ ضربه شلاق محکوم شده‌اند.
طی این مدت، دست‌کم ۲۳ فعال پیرو آیین بهایی به تحمل ۱۱۰ سال و ۲ ماه حبس، ۸ نوکیش مسیحی به ۴۹ سال و ۹ ماه حبس، ۲ فعال پیرو آیین یارسان به ۲ سال حبس و ۱۴۸ ضربه شلاق و یک فعال اهل سنت نیز به ۷ سال حبس محکوم شده‌اند که اسامی آنها به شرح زیر است:
بهایی
۱ـ فاران ثنایی، شهوند بهایی ساکن بجنورد توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب بجنورد به تحمل ۲ سال و ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شده است.
۲ـ شایان ثنایی، شهوند بهایی ساکن بجنورد توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب بجنورد به تحمل ۲ سال و ٢ ماه حبس تعزیری محکوم شده است.
۳ـ کیوان رحیمیان، شهروند بهایی ساکن تهران توسط شعبه ۱۵ سادگاه انقلاب تهران به تحمل ۹ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۴ـ شبنم تبیانیان، شهروند بهایی ساکن سمنان، توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب سمنان به تحمل ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شده است.
۵ـ آزیتا رضوانی‌خواه، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۶ـ شعله آشوری، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۷ـ مژده بهامین، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۸ـ بشری مطهر، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۹ـ سار شکیب، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۰ـ سمیرا شکیب، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۱ـ رویا آزادخوش، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۲ـ نوشین همت، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۳ـ شورانگیز بهامین، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۴ـ ساناز راسته، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۵ـ مریم خرسندی، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۶ـ فیروزه راستی نژاد، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۷ـ فرخنده رضوان پی، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۸ـ مجغن پورشفیع اردستانی، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۹ـ نسرین خادمی قهقرخی، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۲۰ـ حمید منزوی، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۲۱ـ ارشیا روحانی، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۲۲ـ ارشیا نبوی، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۲۳ـ پیام ولی، شهروند بهایی ساکن کرج، توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب کرج به تحمل ۱ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
نوکیش مسیحی
۱ـ لاله ساعتی نوکیش مسیحی توسط شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی ایمان افشاری به تحمل ۲ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۲ـ اسماعیل نریمان‌پور نوکیش مسیحی اهل اهواز، توسط شعبه سوم دادگاه انقلاب اهواز به ریاست قاضی فتحی‌نیا به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۳ـ یاسین موسوی نوکیش مسیحی اهل ایذه، توسط شعبه سوم دادگاه انقلاب اهواز به ریاست قاضی فتحی‌نیا به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۴ـ حمید افضلی نوکیش ساکن اهواز، توسط دادگاه انقلاب اهواز به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۵ـ نصرالله موسوی، نوکیش ساکن اهواز، توسط دادگاه انقلاب اهواز به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۶ـ بیژن قلی‌زاده، نوکیش ساکن اهواز، توسط دادگاه انقلاب اهواز به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۷ـ ایمان صالحی، نوکیش ساکن اهواز، توسط دادگاه انقلاب اهواز به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۸ـ ظهراب شهابی، توسط دادگاه انقلاب اهواز به تحمل ۹ ماه حبس تعزیری محکوم شده است.
پیروان آیین یارسان
۱ـ پوریا منتی، شهروند کُرد و پیرو آیین یارسان و اهل شهرستان صحنه به ۱ سال حبس تعزیری و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شده است.
۲ـ شجاع منتی، شهروند کُرد و پیرو آیین یارسان و اهل شهرستان صحنه به ۱ سال حبس تعزیری و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شده است.
اهل سنت
۱ـ محمد خضرنژاد، فعال مذهبی اهل بوکان که توسط شعبه ۳ دادگاه انقلاب ارومیه به ریاست قاضی رضا نجف‌زاده به اعدام محکوم و حکم وی اخیراً نقض و به شعبه هم‌ارز بازگردانده شده است
۲ـ حسن جنگ‌خواه فعال اهل سلماس که توسط دادگاه ویژه روحانیت ارومیه به ۷ سال حبس محکوم شده است.
بازداشت دست‌کم ۶۵ فعال اقلیت‌های مذهبی و دینی
با استناد به آمار هه‌نگاو، در نیمه نخست سال ۲۰۲۴ دست‌کم ۶۵ فعال از اقلیت‌های مذهبی و دینی در ایران توسط نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران بازداشت شده‌اند که ۴۸ مورد آنها شهروندان اهل سنت، ۹ مورد شهروندان بهایی، ۴ مورد شهروندان نوکیش مسیحی، ۲ مورد شهروندان پیرو آیین یارسان، یک مورد از دراویش گنابادی و یک مورد هم از روحانیون شیعه معترض بوده‌اند.
اسامی احراز شده شهروندان بازداشت شده اهل سنت
پیروان اهل سنت کُرد
۱ـ عبدالله آذرنگ از بانه ۲ـ نسرین عبداللهی از بانه ۳ـ یاسین اعظمی از جوانرود ۴ـ امید خاکی از جوانرود ۵ـ امید بدری از جوانرود ۶ـ انوشیروان هوشنگی از جوانرود ۷ـ پیمان ویسی از جوانرود ۸ـ علی بهرامی از مریوان ۹ـ اسماعیل پرچمی از بانه ۱۰ـ محمد پرچمی از بانه ۱۱ـ فاروق حسینی از بانه ۱۲ـ اسامه ایازی از ثلاث‌باباجانی ۱۳ـ مازیار احمدی از ثلاث‌باباجانی ۱۴ـ شاهین رحمانی از ثلاث‌باباجانی ۱۵ـ آرین خلخال از ثلاث‌باباجانی ۱۶ـ برزان یوسفی از ثلاث‌باباجانی ۱۷ـ حسن جنگ‌خواه از سلماس ۱۸ـ داوود ویسی از سقز ۱۹ـ امیر فیروزی از سقز ۲۰ـ حسین علیمرادی از سنندج ۲۱ـ هادی یوسف‌پور از پیرانشهر ۲۲ـ عبدالله برزگر از سردشت ۲۳ـ نبی ویسی از جوانرود ۲۴ـ متین مهدی‌زاده از اشنویه ۲۵ـ سید احمد احمدیان از ثلاث باباجانی ۲۶ـ کاوه سیدزاد از بوکان ۲۷ـ آکو زینی از بوکان ۲۸ـ یوسف مولایی از بوکان ۲۹ـ دکتر اسماعیل از بولان
پیروان اهل سنت بلوچ
۱ـ علی حیدر عالی‌زهی از زاهدان ۲ـ عارف محمدی زاده ۱۸ ساله از زاهدان ۳ـ معاویه ریگی از میرجاوه ۴ـ سعید قنبرزهی از زاهدان ۵ـ عمر داستان از راسک ۶ـ نوح کوهی از راسک ۷ـ سعید زرنما از راسک ۸ـ عبدالاحد از راسک ۹ـ هادی نارویی ۱۷ ساله از ایرانشهر ۱۰ـ اویس از راسک ۱۱ـ رفیع‌الله از راسک ۱۲ـ ولید از راسک ۱۳ـ سعید سپاهی از چابهار ۱۴ـ محب‌الله از راسک ۱۵ـ زاهد از راسک
پیروان اهل سنت اهل خراسان
۱ـ شمس‌الدین مطهری از خواف ۲ـ گل‌محمد منصوری از خواف ۳ـ حسین احمد شهیدی از خواف ۴ـ فاضل مرادی از خواف
اسامی احراز شده شهروندان بازداشت شده بهایی
۱ـ میثم موقن از شهرکُرد ۲ـ سروش ایقانی از شیراز ۳ـ آزیتا فروغی مطلق از مشهد ۴ـ نوشین مصباح از مشهد ۵ـ رویا ثابت از شیراز ۶ـ سپیده رشیدی از اهواز ۷ـ نازیلا خانی‌پور از رشت ۸ـ وصال هروی از رشت ۹ـ طاهره نوروزی از شیراز
اسامی احراز شده شهروندان بازداشت شده نوکیش مسیحی
۱ـ ایمان گلزار از دزفول ۲ـ لاله ساعتی از تهران ۳ـ مینا خاجوی قمی از تهران ۴ـ فرخ کاکایی از کرمانشاه
اسامی احراز شده شهروندان بازداشت شده پیرو آیین یارسان
۱ـ پوریا نعمتی از صحنه ۲- شجاع نعمتی از صحنه
اسامی احراز شده شهروندان بازداشت شده دراویش گنابادی
۱ـ مظاهر حیدری از شهرکُرد
پیروان مذهب شیعه
۱ـ محمد تقی اکبرنژاد از قم
