پیشینهٔ نقض حقوق کارگران
در نظام جمهوری اسلامی ایران، حقوق انسانی کارگرانِ به ویژه معترض و زندانی،مانند حقوق انسانی معلمان، استادان دانشگاه، کنشگران سیاسی و مدنی و اقلیتهای عقیدتی…، روزانه، نقض میشود. فعالان حقوق کارگران، مانند کارگران معترض در ایران، به دلیل اعتراض به نقض حقوق انسانی و صنفیشان، معمولاً، با سرکوب، روبهرو میشوند.
برخی از قانونهای نظام جمهوری اسلامی ایران، ناقض حقوق کارگران است. حقوق کارگران در حکومت جمهوری اسلامی، بسیار پایینتر از خط فقر است.کارگران با توجه به بحران اقتصادی، بیکاری، فقر، گرانی، تحریمها و نیز سرکوب حکومتی در برزخ مرگ و زندگی، قرار دارند. از سالهای ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۲ خورشیدی، فعالان جنبش کارگری در ایران، به بهانهٔ ارتباط با احزاب کمونیستی و ضدانقلاب، بازداشت و شکنجه شده و به شدت، سرکوب میشدند.
در سالهای اخیر، اعتراضات کارگران، مانند اعتراضات معلمان و کشاورزان و بازنشستگان…، به اعتراضاتی مداوم، تبدیل شدهاست به گونهای که در سال ۱۳۹۷، روزانه، ۱۷ گردهمایی اعتراضآمیز، برگزار میشد.وضعیت کارگران در دورهٔ جمهوری اسلامی، بدتر از دورهٔ قبل (پهلوی) شدهاست.
آمار و وضعیت کارگری در جمهوری اسلامی
بیش از چهل میلیون نفر در ایران جزو خانوارهای کارگری، بهشمار میآیند که نزدیک به ۱۰ میلیون تن از آنان «کارگر زیرزمینی» هستند که حقوق بسیار کمی، دریافت میکنند.
جایگاه پایین جمهوری اسلامی
حکومت جمهوری اسلامی، از جهت رعایت نکردن حقوق کارگران، در رتبهٔ قرمز، جای دارد.
نقض حقوق زنان
همچنین ببینید: نقض حقوق زنان در جمهوری اسلامی ایران
به دلیل نبود شرایط مناسب فرهنگی و اجتماعی…، حقوق کارگران زن در ایران، نقض میشود؛ از جمله، در قالب کار سخت، ساعات طولانی کار، مزد ناکافی و در موارد قابل توجهی، پرداخت نشدن حق بیمه…
[24/04, 22:47] Mahnaz Torabi: آمار دستگیریها و اخراجها در سال ۱۳۹۹
در سال ۱۳۹۹ خورشیدی، ۱٫۳۳۱ مورد اخراج و تعدیل، ۴٫۲۲۴ مورد بیکار شدن از کار، ۲۸٫۴۹۳ مورد نبود بیمهٔ کار برای کارگران و بیش از ۴٫۲۰۰ مورد بلاتکلیفی در حوزهٔ کار، از آمارهای مربوط به کارگران ایران در سال ۱۳۹۹ است.
بازداشت برخی از فعالان کانون مدافعان حقوق کارگر
دو تن از اعضای کانون مدافعان حقوق کارگر به نامهای علیرضا ثقفی و اصغر فیروزی بهدست مأموران امنیتی بازداشت شدند.
آزار اعضای اتحادیههای مستقل کارگری
اعضای اتحادیههای مستقل (غیر حکومتی) کارگری، توسط حکومت جمهوری اسلامی، احضار، بازداشت و زندانی… میشوند.
بازداشت اعضای برجستهٔ «اتحادیه سراسری کارگران اخراجی و بیکار»
جعفر عظیمزاده (دبیر هیئت مدیرهٔ «اتحادیه آزاد کارگران ایران»)، شاپور احسانیراد، پروین محمدی، جمیل محمدی و جوانمیر مرادی، از اعضای برجستهٔ «اتحادیه سراسری کارگران اخراجی و بیکار» -که اتحادیهای غیر حکومتی است-به دلیل فعالیتهای صنفی، به دست مأموران امنیتی، بارها احضار و بازداشت شدند.
موارد دیگر
شاهرخ زمانی؛ کمونیست، یک فعال کارگری و زندانی سیاسی بود که در پنجمین سال حبس بدون مرخصی خود، در زندان جمهوری درگذشت.
وی در سال ۱۳۹۰ به اتهام تلاش برای تشکیل سندیکای کارگری، به ۱۱ سال زندان، محکوم شده بود. او مدتی در سلول انفرادی بوده و نیز اعتصاب غذا هم کرده بود. وی حتی برای ازدواج دخترش و درگذشت مادرش هم، اجازهٔ مرخصی نیافت. شاهرخ زمانی در گذشته نیز به دلیل فعالیتهای سیاسی کارگریاش ۱۸ ماه، زندانی شده بود.
در آبان ۱۳۹۷، ۱۵ تن از کارگران یکی از شرکتهای شهر اراک، در مجموع، به ۱٫۱۱۰ ضربه شلاق و ۲۴ سال و ۶ ماه حبس، محکوم شدند.
در آبان ۱۳۹۷، ۱۵ تن از کارگران پتروشیمی شهر ایلام، روی هم رفته، به ۹ سال حبس و ۱٫۱۱۰ ضربه شلاق، محکوم شدند.
جعفر عظیمزاده، دبیر هیئت مدیرهٔ «اتحادیه آزاد کارگران ایران»، از ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۵، در اعتراض به رفتار نامناسب امنیتی با فعالان صنفی، در زندان اوین، اعتصاب غذا کرد.
آنیشا اسداللهی (فعال جنبش کارگری)، مرضیه امیری (خبرنگار و دانشجو)، ندا ناجی (فعال مدنی و کنشگر در زمینهٔ حقوق زنان و کارگران) و عاطفه رنگریز (کنشگر مدنی و فعال در زمینهٔ حقوق زنان) در ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ و روز جهانی کارگر، بازداشت شدند.
اسماعیل بخشی (کنشگر کارگری)، همانند سپیده قلیان (فعال مدنی) و امیر امیرقلی (روزنامهنگار) به زندان اوین، منتقل شدند.
اسماعیل گرامی؛ در ۱۴ فروردین ۱۴۰۰، چند مأمور امنیتی با رفتن به خانهٔ اسماعیل گرامی (کارگر بازنشسته و فعال صنفی بازنشستگان) از او خواستند که فراخوان اعتراضات صبح یکشنبه ۱۵ فروردین بازنشستگان را لغو کند که در پی مخالفتش با این درخواست، مأموران، پس از بازرسی خانهاش وسایل شخصیاش را با خود بردند.وی در اسفند ۱۳۹۹ نیز در پی اعتراضات بازنشستگان، شبانه، بازداشت شد.
در سال ۱۳۹۹ خورشیدی، ۴۶ کارگر معترض، روی هم رفته، به ۶۳۶ ماه حبس، ۳٫۱۰۸ ضربه شلاق، محکوم شدند و همچنین، بیش از ۵۰ کارگر معترض دیگر، به مراجع قضایی و امنیتی، احضار شدند.
در دی سال ۱۳۹۹، آرش جوهری، فعال جنبش کارگری، به اتهام «اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور»، «اداره کردن دستهجات غیرقانونی» و «تبلیغ علیه نظام» به ۱۶ سال حبس، محکوم شد.
در مهر ۱۳۹۹، مهران رئوف، شهروند ایرانی-بریتانیایی و فعال در زمینهٔ حقوق کارگران، به دست مأموران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بازداشت شد.
در سال ۱۳۹۹ خورشیدی، برای دهها کارگر معترض به نامهای اعظم (نسرین) خضر جوادی، ناهید خداجو، پروین محمدی، رسول طالب مقدم، داوود رفیعی، شاپور احسانیراد، اسماعیل گرامی، مهران رئوف، علی اسحاق، سجاد شکری، آرش جوهری، کامران ساختمانگر، هاله صفرزاده، علیرضا ثقفی (همسر هاله صفرزاده)، جوانمیر مرادی، علی نجاتی، مازیار سیدنژاد، روی هم رفته، حکمِ بیش از ۶۰ سال حبس و نیز برای برخی، به همراه حکم شلاق، صادر شد.
در ۲۶ آذر ۱۳۹۷، برخی از کارگران یکی از شرکتهای شهر اهواز-که بیش از یک ماه بود که گردهمایی اعتراضی برگزار میکردند-بازداشت شدند.